• ჩქარეული – ქართული ენა

 

 

ლელა ჩქარეული

 

„ქართული, როგორც მეორე ენა“ არაქართულენოვანი სკოლებისთვის

 

ქართულ ისტორიულ ტოლერანტობას საზღვარი არ აქვს. ეთნიკური უმცირესობები განათლებას არა სახელმწიფო, არამედ მშობლიურ ენაზე მიიღებენ. მათთვის ქართული „მეორე ენად“ იწოდება.

ეს მაშინ, როცა არცერთ ქვეყანაში (უახლესი სამეზობლოდან დაწყებული) ეთნიკურ ქართველებს ამგვარ ენობრივ უფლებაზე ოცნებაც კი არ შეუძლიათ. რომელ უფლებებზეა საუბარი, როდესაც საინგილოში მცხოვრები ქართველები მუდმივად ქართული სკოლების და სექტორების დახურვის საფრთხის ქვეშ იმყოფებიან.

იქ დღემდე შერეულ სკოლებში მხოლოდ აზერბაიჯანული მოსამზადებელი კლასები ფუნქციონირებენ. არაერთი თხოვნის მიუხედავად ადგილობრივი ადმინისტრაცია უარს ამბობს პარალელური ქართული კლასების გახსნაზე. კონფედერაციის პერსპექტივებზე საუბრები კარგია, მაგრამ ქართული ენის და სკოლების შეზღუდვა ამ საქმეს ნადვილად არ წაადგება.

ამ მტკივნეულ თემაზე უფრო დაწვრილებით შემდგომში ვისაუბრებთ.

თურქეთში მცხოვრები ქართველებისთვის ეროვნული სკოლა, მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება დღემდე მიუღწეველი ოცნებაა. იგივე მდგომარეობაა ისლამისტურ ირანში. ამ ქვეყნებში ქართული ენის შემსწავლელი კერძო წრეების ჩამოყალიბება „დიდ გამარჯვებად“ საღდება.

თუმცა, რაღა უახლოეს სამეზობლოში გადავდივართ, როცა ხელისუფლებას ორ ათეულ კილომეტრში, ოკუპირებული ახალგორის ქართული სკოლებისთვის ვერ მიუხედია.

განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა დიმიტრი შაშკინმა და ქვემო ქართლის გუბერნატორმა დავით კირკიტაძემ მარნეულის №3 საჯარო სკოლის მოსწავლეებს ახალი ბილინგვური სახელმძღვანელოები გადასცეს.

პირველად საქართველოში, არაქართველი მოსწავლეებისათვის ორენოვანი სახელმძღვანელოები გამოიცა, სადაც სასწავლო მასალის 35% ქართულ ენაზეა დაბეჭდილი.

სომხურ, აზერბაიჯანულ და რუსულ ენებზე VII, VIII, X, XI და XII კლასების ისტორიისა და გეოგრაფიის წიგნები ითარგმნა, რომლებიც მოსწავლეებს უფასოდ გადაეცემათ.

ბილინგვური სწავლება არაქართულენოვან მოსწავლეებს სახელმწიფო ენის შესწავლაში დაეხმარებათ.

2010-2011 აკადემიური წლისთვის განათლების სამინისტრო ისტორიისა და გეოგრაფიის ორენოვანი წიგნებით სულ 35 874 არაქართულენოვან მოსწავლეს უზრუნველყოფს.

ამასთან, არაქართულენოვანი სკოლებისა და სექტორების მე-4 კლასის ყველა მოსწავლე „ქართული, როგორც მეორე ენის“ სახელმძღვანელოს უსასყიდლოდ მიიღებს.

„ქართული ენის პროგრამის“ ფარგლებში აღნიშნული ინიციატივისათვის სახელმწიფომ 2010 წლისათვის 600 000 ლარზე მეტი გამოყო.

მოსწავლეები წიგნებს თავიანთ სკოლებში სწავლის დაწყებამდე მიიღებენ.

მომავალში სახელმძღვანელოები სკოლის ბიბლიოთეკებს დარჩება და მათ გამოყენებას სხვა არაქართულენოვანი მოსწავლეებიც შესძლებენ.

საპარალმენტო უმცირესობის ლიდერი გიორგი თარგამაძე განათლების სამინისტროს მოუწოდებს, რომ ოკუპირებულ ახალგორში ქართული ოჯახების ბავშვები ქართული სახელმძღვანელოებით უზრუნველყონ.

პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე გააკეთა მან კიდევ ერთხელ გაიხსენა ის ფაქტი, რომ სოციალურად დაუცველ ოჯახებს უფასო სახელმძღვანელოები მიეწოდებათ სწორედ „ქრისტიან-დემოკრტების“ ინიციატივით და მადლობა გადაუხადა ხელისუფლებას რომ ისინი ამ შეთანხმებას ასრულებენ, თუმცა თარგამაძე იმასაც აცხადებს, რომ კიდევ დარჩენილია რამდენიმე კატეგორია, რომელსაც ხელისუფლების დახმარება ესაჭიროება.

ერთ-ერთ ასეთ კატეგორიად კი დაასახელა ახალგორში დარჩენილი ქართული ოჯახები, რომლებსაც არ გააჩნიათ ქართული სახელმძღვანელოები.

როგორც თარგამაძე აცხადებს, ამ ოჯახებმა განათლების სამინისტროს უკვე მიმართეს თხოვნით რომ უზრუნველყონ ისინი ქართული სახელმძღვანელოებით და იმედოვნებს, რომ განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო ადეკვატურ გადაწყვეტილებას მიიღებს.

 

 http://www.presa.ge/new/?m=society&AID=1002